"Afet anında 'iletişim değil, ihmalkârlık çekmiyor!”

6 Şubat 2023’te yaşanan büyük deprem, sadece yapı stokunu değil; bir ülkenin yönetim kapasitesini, kurumlarının refleksini ve en acısı da iletişim altyapısının içler acısı halini gözler önüne serdi. O sabah binlerce insan göçük altında kaldı, binlercesi sevdiklerine ulaşamadı. Yardım çağrıları ulaştırılamadı. Sesler kesildi. Umutlar bağlantı kopunca tükendi.

İletişim sistemleri çöktü, GSM hatları sustu, internet yok oldu. O saatlerde milyonlarca insan yalnız kaldı. Belki de bir mesaj, bir arama hayat kurtaracaktı. Ama bu ülkede cep telefonu faturalarına dünya ortalamasının üzerinde ücret ödeyen vatandaşlar, tam da en ihtiyaç duydukları anda hizmet alamadı.

Vodofon, Türk Telekom, Turkcell… Üç büyük GSM devi. Her reklamda teknolojiden, 5G’den, üstün kapsama alanından bahseden bu şirketler, deprem anında sınıfta kaldı. Hatta sınıfa bile girmediler. Çünkü kriz anlarında gösterdikleri tek refleks: susmak.

Sistem çökerken; onlar halktan değil, birbirinden haber alabiliyordu. Çünkü ne yatırımlar yeterliydi ne de afet senaryoları. Oysa afet yönetiminde ilk şart, haberleşme altyapısının ayakta kalmasıdır. Bu ülkede bırakın afeti, sıradan bir kalabalıkta bile internet çalışmıyor. Ama ay sonunda fatura tam geliyor.

Bugün Marmara Denizi açıklarında meydana gelen depremde aynı film bir kez daha izlendi. İstanbul halkı korku içindeyken, iletişim bir kez daha çöktü. Ne telefon çekti, ne internet çalıştı. Peki soralım: 6 Şubat’tan bu yana ne değişti? Hangi altyapı yenilendi? Hangi acil durum planı devreye alındı?

Yok. Çünkü bu ülkede hizmetin değil, tahsilatın garantisi var. Halktan almayı biliyorsunuz ama halk için yatırım yapmayı bilmiyorsunuz. Üstelik bu ihmalkârlığı adeta kanıksamışsınız. Depremde değil, günlük hayatta dahi internet bağlantısı çağ dışı kalmışken; afet anında mucize beklemek saflık olur.

GSM şirketleri her reklamda “sizi önemsiyoruz” diyor. Ama mesele bir cana ulaşmak olduğunda ortada ne sinyal var ne de samimiyet. İşiniz yalnızca ticaretse, halk da sizi sadece bir fatura kalemi olarak görmeye başlar.

Bu ülkenin insanı, afet anında çaresiz kalmamalı. Enkaz altında beklerken “şebeke yok” uyarısı değil, yardım eli bekliyor. Şirketlerin reklam bütçeleri kadar kriz anı hazırlıkları da güçlü olmalıydı. Ama olmadı. Çünkü sizin önceliğiniz halk değil, hâlâ hâsılat...

Sevgilerimle

Gazeteci Ali ERTURAN

gazetecialierturan@gmail.com